ज्ञानेश्वर महाराजांचा हरिपाठ

Translation of haripath abhangas' (verses) into MARATHI language. संत श्री ज्ञानेश्वर महाराजकृत हरिपाठाचे मराठी भाषांतर. (अर्थात सार्थ हरिपाठ). याव्यतिरिक्त या पुस्तकात हरीपाठातील संपूर्ण अभंग (केवळ अभंग), गुरुपरंपरेचे अभंग, आणि पसायदान हे देखील दिले आहे. ईश्वराची भक्ती करण्याऱ्या किंवा ज्ञानसंपादनाची आवड असणाऱ्या प्रत्येकजणाने हे पुस्तक अवश्य वाचले पाहिजे.

१. देवाचिये द्वारी उभा क्षणभरी देवाचिये द्वारी उभा क्षणभरी । तेणे मुक्ती चारी साधियेल्या ॥ १ ॥ हरि मुखे म्हणा हरि मुखे म्हणा । पुण्याची गणना कोण करी ॥ २ ॥ असोनि संसारी जिव्हे वेगु करी । वेदशास्त्र उभारी बाह्य सदा ॥ ३ ॥ ज्ञानदेव म्हणे व्यासाचिये खुणे । द्वारकेचा राणा पांडवा घरी ॥ ४ ॥ २. चहू वेदी जाण साही(षट्‍)शास्त्री कारण चहू वेदी जाण साही(षट्‍)शास्त्री कारण । अठराही पुराणे हरिसी गाती ॥ १ ॥ मंथुनी नवनीता तैसे घे अनंता । वाया व्यर्थ कथा सांडी मार्ग ॥ २ ॥ एक हरि आत्मा जीवशिवसमा । वाया तू दुर्गमा न घाली मन ॥ ३ ॥ ज्ञानदेवा पाठ हरि हा वैकुंठ । भरला घनदाट हरि दिसे ॥ ४ ॥ ३. त्रिगुण असार निर्गुण हे सार त्रिगुण असार निर्गुण हे सार । सारासार विचार हरिपाठ ॥ १ ॥ सगुण निर्गुण गुणाचे अगुण । हरिविण मन व्यर्थ जाय ॥ २ ॥ अव्यक्‍त निराकार नाही ज्या आकार । जेथुनि चराचर हरिसी भजे ॥ ३ ॥ ज्ञानदेवा ध्यानी रामकृष्ण मनी । अनंत जन्मानी पुण्य होय ॥ ४ ॥ ४. भावेविण भक्‍ति भक्‍तिविण मुक्‍ति भावेविण भक्‍ति भक्‍तिविण मुक्‍ति । बळेविण शक्‍ति बोलू नये ॥ १ ॥ कैसेनि दैवत प्रसन्न त्वरीत । उगा राहे निवांत शिणसी वाया ॥ २ ॥ सायासे करिसी प्रपंच दिननिशी । हरिसी न भजसी कोण्या गुणे ॥ ३ ॥ ज्ञानदेव म्हणे हरिजप करणे । तुटेल धरणे प्रपंचाचे ॥ ४ ॥ ५. योगयागविधी येणे नोहे सिद्धी योगयागविधी येणे नोहे सिद्धी । वायाची उपाधी दंभ धर्म ॥ १ ॥ भावेविण देव न कळे नि:संदेह । गुरुविण अनुभव कैसा कळे ॥ २ ॥ तपेविण दैवत दिधल्याविण प्राप्त । गुजेविण हित कोण सांगे ॥ ३ ॥ ज्ञानदेव सांगे दृष्टांताची मात । साधूचे संगती तरणोपाय ॥ ४ ॥ ६. साधुबोध झाला नुरोनिया ठेला साधुबोध झाला नुरोनिया ठेला । ठायीच मुराला अनुभवे ॥ १ ॥ कापुराची वाती उजळली ज्योति । ...

श्री ज्ञानेश्वर महाराज लिखित हरिपाठामधे २७ अभंग असून त्याचे ३ गट आहेत. प्रत्येक गटात ९ अभंग आहेत. ‘देवाचिये द्वारी उभा क्षणभरी’ हा हरिपाठातील पहिला अभंग असून या अभंगाचे धृवपद –‘हरी मुखे म्हणा हरी मुखे म्हणा| पुण्याची गणना कोण करी ||’ हेच हरिपाठातील सर्व अभंगांचे धृवपद आहे. त्यामुळे हरिपाठातील प्रत्येक अभंगानंतर ‘हरी मुखे म्हणा हरी मुखे म्हणा| पुण्याची गणना कोण करी ||’ ही ओळ म्हणतात. हरिपाठ म्हणण्याची पद्धत – भजन – जय जय राम कृष्ण हरी अभंग – सुंदर ते ध्यान उभे विटेवरी – संत तुकाराम महाराज कृत अभंग हरिपाठ अभंग गट पहिला – ९ अभंग भजन – राम कृष्ण हरी जय जय राम कृष्ण हरी हरिपाठ अभंग गट दुसरा – ९ अभंग भजन – जय जय विठोबा रखुमाई हरिपाठ अभंग गट तिसरा – ९ अभंग तिस-या गटातील शेवटचा अभंग –‘सर्व सुख गोडी साही शास्त्र निवडी ‘ म्हणताना त्यातील शेवटचे चरण/कडवे –‘ ज्ञानदेवा प्रमाण निवृत्तीदेवी ज्ञान | समाधी संजीवन हरिपाठ || ‘ चाल लावून म्हणतात. समाधी संजीवन हरिपाठ म्हणताना जमिनीला स्पर्श करून नंतर स्वतःभोवती गोल फिरतात. यानंतर ‘पुंडलिक वरदे हरी विठ्ठल ज्ञानदेव तुकाराम’ गजर होतो. अभंग –‘नामसंकीर्तन साधन पै सोपे | जळतील पापे जन्मांतरीची ||’– संत तुकाराम महाराजकृत अभंग हरिपाठातील पहिला अभंग ‘ देवाचिये द्वारी उभा क्षणभरी | ‘ भजन- ‘ज्ञानेश्वर माऊली ज्ञानराज माऊली तुकाराम’ हे भजन होते. इथे हरिपाठ संपतो. शक्यतो हरीपाठाच्या भजनात हरिपाठ झाल्यावर गुरुपरंपरेचे अभंग म्हणतात. गुरु परंपरेच्या अभंगांमध्ये वेगवेगळ्या ठिकाणी वेगवेगळ्या अभंग असले तरी मुख्यत्वे म्हटले जाणारे अभंग असून सुरुवातीला तुकाराम महाराजांचे चार अभंग, त्यानंतर निवृत्तीनाथ महाराजांचा एक अभंग, ज्ञानेश्वर महाराजांचा एक अभंग, एकनाथ महाराजा...

Sant Dnyaneshwar Information In Marathi | संत ज्ञानेश्वर महाराजांची माहिती मराठी: संत ज्ञानेश्वर महाराज हे महाराष्ट्रातील एक पूजनीय व्यक्तिमत्त्व असून, राज्याच्या सांस्कृतिक जीवनात त्यांचा परोपकार अद्वितीय आहे. तो त्याच्या करुणा आणि उदारतेसाठी एक आदरणीय व्यक्ती आहे आणि त्याचा प्रभाव संपूर्ण प्रदेशात जाणवतो. आज च्या ह्या पोस्ट मध्ये आपण sant dnyaneshwar marathi mahiti बघणार आहोत. त्यांची पूर्ण माहिती जाणून घेन्या साठी हा पोस्ट नक्कीच पूर्ण वाचा. ह्याचा सोबतच आमची Table of Contents • • • • • • • • • • • • • • • • • संत ज्ञानेश्वर महाराजांची माहिती मराठी | Sant Dnyaneshwar Information In Marathi संत ज्ञानेश्वर महाराजांचा जन्म आणि प्रारंभिक जीवन | Sant Dnyaneshwar Maharaj Birth and Early Life मूळ नाव: ज्ञानेश्वर विठ्ठलपंत कुलकर्णी (माऊली) जन्म: ई.स १२७५ ,आपेगाव जि. औरंगाबाद (महाराष्ट्र) आई: रुक्मिणीबाई कुलकर्णी वडील: विठ्ठलपंत कुलकर्णी संप्रदाय: नाथ संप्रदाय ,वारकरी,वैष्णव संप्रदाय गुरु: श्री संत निवृत्तिनाथ महाराज शिष्य: सच्चिदानंद महाराज भाषा: मराठी साहित्यरचना: ज्ञानेश्वरी (भावार्थदीपिका) अमृतानुभव हरिपाठ अभंग देवतेची पूजा केली: विठ्ठल कार्य: समाज उद्धार समाधीमंदिर: आळंदी जि.पुणे sant dnyaneshwar marathi mahiti संत ज्ञानेश्वरांचा जन्म श्रावण कृष्ण अष्टमी 1275 रोजी महाराष्ट्रातील औरंगाबाद जिल्ह्यातील पैठणजवळील गोदावरी नदीच्या काठी एका छोट्याशा गावात झाला. त्यांचा जन्म कुलकर्णी जातीतील विठ्ठलपंत आणि रुक्मिणीबाई या विवाहित जोडप्याच्या पोटी झाला. ज्ञानेश्वरांचे मूळ नाव ज्ञानेश्वर विठ्ठलपंत कुलकर्णी होते. ज्ञानेश्वरांचे वडील विठ्ठलपंत यांनी संसाराचा त्याग करून संन्यास घेतला. त्य...

सुंदर ते ध्यान उभे विटेवरी । कर कटेवरी ठेवून या ॥१॥ तुळशी हार गळा कासे पितांबर । आवडे निरंतर हेचि ध्यान ॥२॥ मकर कुंडले तळपती श्रवणी । कंठी कौस्तुभमणी विराजीत ॥३॥ तुका म्हणे माझे हेचि सर्व सुख । पाहीन श्रीमुख आवडीने ॥४॥ ॥ श्री ज्ञानदेव हरिपाठ ॥ ॥ एक ॥ देवाचिये द्वारीं उभा क्षणभरी । तेणें मुक्ति चारी साधियेल्या ॥१॥ हरि मुखें म्हणा हरि मुखें म्हणा।पुंण्याची गणना कोण् करी ॥२॥ असोनि संसारीं जिव्हे वेगु करी । वेदशास्त्र उभारी बाह्या सदा ॥३॥ ज्ञानदेव म्हणे व्यासाचिया खुणा । द्वारकेचा राणा पांडवांघरीं ॥४॥ ॥ दोन ॥ चहूं वेदीं जाण साहीशास्त्रीं कारण । अठराही पुराणें हरिसी गाती ॥१॥ मंथुनी नवनीता तैसें घे अनंता । वायां व्यर्थ कथा सांडी मार्गु ॥२॥ एक हरि आत्मा जीवशिव सम । वायां तू दुर्गमा न घाली मन ॥३॥ ज्ञानदेवा पाठ हरि हा वैकुंठ । भरला घनदाट हरि दिसे ॥४॥ ॥ तिन ॥ त्रिगुण असार निर्गुण हें सार । सारासार विचार हरिपाठ ॥१॥ सगुण निर्गुण गुणाचें अगुण । हरिवीणें मन व्यर्थ जाय ॥२॥ अव्यक्त निराकार नाहीं ज्या आकार । जेथुनि चराचर हरिसी भजें ॥३॥ ज्ञानदेवा ध्यानीं रामकृष्ण मनीं । अनंत जन्मांनी पुण्य होय ॥४॥ ॥ चार ॥ भावेंवीण भक्ति भक्तिविण मुक्ति । बळेंवीण् शक्ति बोलु नये ॥१॥ कैसेनि दैवत प्रसन्न त्वरित । उगा राहें निवांत शिणसी वायां ॥२॥ सायासें करिसी प्रपंच दिननिशीं । हरिसी न भजसी कवण्या गुणें ॥३॥ ज्ञानदेव म्हणें हरिजप करणें । तुटेल धरणें प्रपंचाचें ॥४॥ ॥ पाच ॥ योगयागविधि येणें नोहे सिद्धी । वायांचि उपाधि दंभ धर्म ॥१॥ भावेंविण देव न कळे नि:संदेह । गुरुविण अनुभव कैसा कळे ॥२॥ तपेंवीण दैवत दिधल्याविण प्राप्त । गुजेंविण हित कोण सांगे ॥३॥ ज्ञानदेव सांगे दृष्टांताची मात । साधूचे संगती तरणोपाय ॥४॥ ॥ सहा ॥ सा...