कोणत्या घटनादुरुस्तीनुसार मतदाराचे वय 21 वरून 18 वर्षापर्यंत घटविण्यात आले

Rajiv Gandhi : भारताचे माजी पंतप्रधान दिवंगत राजीव गांधी यांची 20 ऑगस्ट रोजी जयंती आहे. राजीव गांधी हे देशाचे सर्वात तरुण पंतप्रधान होते. वयाच्या 40 व्या वर्षी देशाची सूत्रे हाती घेणाऱ्या राजीव गांधींना राजकारण कधीच रूची नव्हती. पण राजकीय अनुभव नसतानाही राजीव यांना त्यांच्या कामामुळे प्रचंड लोकप्रियता मिळाली. 20 ऑगस्ट 1944 रोजी राजीव गांधी यांचा जन्म झाला. त्यांना आपले शिक्षण पूर्ण करता आले नाही. आपल्या भावाच्या मृत्यूनंतर त्यांना त्यांच्या आवडत्या पायलटची नोकरी सोडावी लागली आणि त्यांना राजकारणात यावे लागले. राजीव गांधी यांनी आपल्या पंतप्रधान पदाच्या कार्यकाळात केलेल्या तांत्रिक प्रगतीमुळे त्यांना आधुनिक भारताचे शिल्पकार म्हणून ओळखले जात असे. राजीव शालेय जीवनात कोणाशी जास्त बोलत नसत. त्यांचे प्रारंभिक शिक्षण दिल्ली डेहराडून येथे झाले. लंडनमधील केंब्रिज विद्यापीठात ते अभियांत्रिकीचे शिक्षण घेण्यासाठी गेले. त्यांनी केंब्रिजमध्ये तीन वर्षे शिक्षण घेतले पण त्यांचा अभ्यास पूर्ण होऊ शकला नाही. 1966 मध्ये त्यांनी इम्पीरियल कॉलेज लंडन येथे मेकॅनिकल इंजिनीअरिंगचा कोर्स सुरू केला. परंतु त्यांना येथेही पदवी मिळू शकली नाही आणि ते भारतात परतले. 1966 मध्ये जेव्हा इंदिरा गांधी पंतप्रधान झाल्या तेव्हा राजीव गांधी भारतात परतले. पण त्यांनी राजकारणात कधीच रस दाखवला नाही. राजीव गांधी यांनी 1968 मध्ये सोनिया गांधी यांच्याशी विवाह केला. दोन वर्षांनी राहुल गांधी आणि त्यानंतर दोन वर्षांनी प्रियांका गांधी यांचा जन्म झाला. 1980 मध्ये राजीव गांधी यांचे बंधू संजय गांधी यांचे विमान अपघातात निधन झाले. भाऊ संजय यांच्या मृत्यूनंतर राजीव गांधी यांच्या आयुष्यात एक मोठे वळण आले आणि त्यांना राजकारणात यावे ला...

महिलांना आपल्या जीवनात अनेक आव्हानांचा सामना करावा लागतो. त्यापैकी एक म्हणजे कमी वयात होणारा विवाह. नुकतेच केंद्र सरकारने मुलींचे लग्नाचे वय 18 वर्षा वरून 21 करण्याबाबत एक समिती नेमली आहे. या निर्णयामुळे माता मृत्यू प्रमाण, वैवाहिक अत्याचार, कुपोषण कमी होण्याबरोबरच मुलींना त्यांच्या शिक्षणाचा विस्तार करण्याची संधी मिळणार आहे. तथापि याची प्रत्यक्ष अंमलबजावणी कशी होते आणि हा निर्णय विवाहापुरताच मर्यादित असेल का ? आदी प्रश्न यानिमित्ताने उभे राहतात. नुकतेच केंद्र सरकारने मुलींच्या लग्ना साठीचे वय बदलण्याचे संकेत दिले असून सध्याचे मुलींचे लग्नासाठीचे असलेले 18 वर्षे वय बदलून ते 21 करण्यासंबंधीचा अहवाल तयार करण्यासाठी एक समिती स्थापन केली आहे. काही महिन्यांपूर्वी केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनीही अर्थसंकल्प सादर करताना मुलींचे लग्नाचे वय 18 वरून 21 वर्षे करण्याचे संकेत दिले होते. त्यावेळी महिला हक्कांसाठी काम करणार्‍या अभ्यासकांनी या निर्णयाचे स्वागत केले असले तरी काही प्रश्नही उपस्थित केले होते. मुलींचे लग्नाचे वय वाढविण्यासंदर्भात एखादी समिती स्थापन करण्यात येणार आहे का? समितीमध्ये कोणकोणत्या क्षेत्रातील सभासद असतील किंवा समितीचा कार्यकाल याबाबत स्पष्टता नसल्याचे तज्ञांचे म्हणणे होते. तसेच सरकारने नवा निर्णय घेण्यापूर्वी गेल्या तीन दशकांतील घडामोडींचा आढावा घेण्याबरोबरच लग्नाचे वय वाढविण्यापेक्षा मुलींना सक्षम करण्याचे, मुलींसाठी सुरक्षित वातावरण सरकारने निर्माण करावे, असेही तज्ञांनी सुचविले होते. बालविवाह प्रतिबंध कायद्यानुसार मुलींच्या लग्नाचे वय 18 वर्षे तर पुरुषांच्या लग्नाचे वय 21 वर्षे आहे. हा कायदा अस्तित्वात येऊन 13 वर्षे उलटली, तरी जगातील सर्वाधिक बालविवाह...

योग्य उत्तर आहे 61वी दुरुस्ती ​1988. • संविधान ( 61वी दुरुस्ती) कायदा, 1988,​ लोकसभा आणि राज्य विधानसभेच्या निवडणुकांचे मतदानाचे वय 21 वरून 18 वर्षांपर्यंत कमी करण्यासाठी भारतीय राज्य घटनेत बदल करण्यात आला. • लोकसभा आणि विधानसभेच्या निवडणूका नियंत्रित करणाऱ्या, राज्यघटनेचा अनुच्छेद 326 मध्ये हे सुधारित करण्यात आले. • संविधान ( 61वी दुरुस्ती) कायदा, 1988,​ 13 डिसेंबर 1988 रोजी लोकसभेत संविधान ( 62वी दुरुस्ती) विधेयक, 1988 म्हणून सादर करण्यात आले. (1988 चा विधेयक क्रमांक 129) तत्कालीन जलसंपदा मंत्री बी शंकरानंद, यांनी याची सुरवात केली. • प्रत्येक राज्यातील लोकसभा आणि विधानसभेच्या निवडणुका प्रौढ मतदारांच्या आधारे घेतल्या पाहिजे, याचा अर्थ राज्यघटनेच्या अनुच्छेद 326 नुसार एखाद्या व्यक्तीचे वय 21 वर्षे असणे आवश्यक आहे. • लोकसभेने 14 आणि 15 डिसेंबर 1988 रोजी या विधेयकावर चर्चा केली, आणि विधेयकाच्या खंड 1 मधील "एकसष्टावा" हा शब्द "बा सष्टावा " ने बदलण्यासाठी औचारिक दुरुस्ती आणल्यानंतर ती 15 तारखेला मंजूर झाली. • राज्यसभेने 16, 19, आणि 20, डिसेंबर 1988 रोजी, या विधेयकावर चर्चा केली आणि 20 डिसेंबर 1988 रोजी, लोकसभेची दुरुस्ती मान्य केल्यानंतर ते मंजूर केले. दुरुस्ती स्पष्टीकरण 42वी दुरुस्ती 1976 इंदिरा गांधी यांच्या नेतृत्त्वात भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस सरकारने आपत्कालीन (25 जून 1975 - 21 मार्च 1977) च्या दरम्यान संविधान (बेचाळीसावा दुरुस्ती) कायदा, 1976 लागू केला. 44वी दुरुस्ती 1978 जनता पार्टी, ज्याने 1977 च्या सर्वात्रिक निवडणुका केल्या "आणिबाणीच्या पूर्वी असलेली राज्यघटना राज्य पुनर्संचयित करावी" असे आश्वासन देऊन राज्यघटना (चव्वेचाळीसावा दुरुस्ती) कायदा, 1978 लागू केला. 52वी दु...

योग्य उत्तर 6 1 वी सुधारणा आहे. • 61 व्या राज्यघटना सुधारणा 1989 मध्ये लागू करण्यात आली. • मतदानाचे वय 21 ते 18 पर्यंत कमी केले. • या दुरुस्तीद्वारे अनुच्छेद 326 मध्ये दुरुस्ती करण्यात आली. 55 वी दुरुस्ती त्यातून अरुणाचल प्रदेशला राज्य देण्यात आले. हे 1987 मध्ये लागू करण्यात आले होते 58 वी दुरुस्ती यात अनुच्छेद 394 A घातला गेला आहे. हे 1987 मध्ये लागू करण्यात आले होते. 66 वी दुरुस्ती ते भारतीय राज्यघटनेच्या 9 व्या अनुसूची सुधारणा करण्यात आली. 1990 मध्ये याची अंमलबजावणी झाली.