एनडीए म्हणजे काय

2 वर्षे रुग्णालयात दाखल होतो. मज्जासंस्थेने काम करणे बंद केले. चेहऱ्याशिवाय शरीराचा कोणताही भाग हालचाल करू शकत नव्हता. माझ्या चेहऱ्यावर उडणारी माशीही मला दूर करता येत नव्हती. प्रशिक्षण संपल्यानंतर माझ्यासोबतचे लोक अधिकारी झाले. ज्युनियर्स त्यांना सॅल्यूट ठोकायचे. मी इथेच बेडवर पडून राहिलो, काय करू शकलो असतो… माझा पहिला पगार मिळण्यापूर्वीच हा अपघात झाला. मला हवे असते तर मी अपंग म्हणून सैन्यात राहू शकलो असतो, पण जेव्हा मी लढू शकत नाही, शत्रूंशी लढू शकत नाही, तेव्हा सैन्यात राहण्यात काय अर्थ आहे. त्यावेळी मी आयुष्याशी लढत होतो. शरीराने साथ द्यावी एवढीच इच्छा होती, पण….' दिल्लीपासून सुमारे 100 किमी अंतरावरील हरियाणातील झज्जर परिसर. नजर जाईल तिथपर्यंत फक्त वीटभट्टीच दिसते. ओसाड शेतात काही अंतर गेल्यावर 'कर्मयोगिनी' नावाचा आश्रम दिसतो. 2007 पासून 'कर्मयोगिनी' नावाची संस्था चालवणारे नवीन गुलिया इथेच मला भेटले, जिथे ते निराधार मुलांना शिकवतात. त्यांची काळजी घेतात. इलेक्ट्रिक व्हीलचेअरवर बसून नवीन गुलिया त्यांची गोष्ट माझ्यासोबत शेअर करतात. संभाषणादरम्यान अनेकवेळा नवीन गुलियांचे दोन्ही पाय व्हीलचेअरवर त्रास देऊ लागतात, जणू दोन्ही पायांचा शरीराशी काहीही संबंध नाही. त्यांच्या शेजारी बसलेली काही मुलं व्हीलचेअरच्या पायावर त्यांचे दोन्ही पाय टेकवण्याचा प्रयत्न करतात तेव्हा नवीन हसत म्हणतात, 'दोन्ही पाय शरीरापासून वेगळे झाल्याचे दिसते. त्यांचे स्वतःचे मन आहे. तुम्ही पाहत आहात का? आपण स्वतःहून दुःख कसे सुरू करता? एक मोठी समस्या आहे. वेदना असह्य होत होत्या, पण आता या वेदनांची सवय झाली आहे. त्यांच्या संस्थेत राहणारी एक मुलगी नवीन यांचा हलणारा पाय स्थिर करण्याचा प्रयत्न करत आहे. नवीन दिव्यां...

NDA Information in Marathi एनडीए बद्दल माहिती (एन डी ए एक्झाम) राष्ट्रीय संरक्षण प्रबोधिनी म्हणजेच एनडीए म्हणून आपण ह्याला ओळखतो. हि अशी एक संयुक्त संस्था आहे जेथे संरक्षण सेवेतल प्रशिक्षण दिलं जात. हि संस्था भारतीय लष्कर, भारतीय नौदल आणि भारतीय हवाई दलाचे एकत्रित ट्रेनिंग ते संबंधित सेवा अकादमी वर जाण्यापूर्वी पुढील कमिशन – पूर्व प्रशिक्षण देते. एनडीए महाराष्ट्रातील पुणे येथील खडकवासला येथे आहे. ही अशी जगातील पहिली तिरंगी सेवा अकादमी आहे. येथे येण्यासाठी खूप अवघड अशी परीक्षा पास व्हावं लागतं. परंतू एकदा इथे एडमिशन झालं की करिअर खूप चांगलं त्यामुळे. आजकल मुलांचा ह्याकडे खूप ओढा आहे. संघ लोकसेवा आयोग ह्या परीक्षेचं आयोजन करत. वर्षातून दोन वेळा ही परीक्षा देता येते. “सत्व परम धर्म” असे बोधवाक्य असलेली हि संस्था त्याच्या प्रशिक्षण कळतच ह्या बोधवाक्य ला साजेशी आहे हे समजून जाते. तर आज आपण ह्याबद्दल संपूर्ण माहिती घेऊ. • नक्की वाचा: nda information in marathi एन डी ए माहिती मराठी – NDA Information in Marathi NDA Full Form in Marathi NATIONAL DEFENSE ACADEMY – राष्ट्रीय संरक्षण प्रबोधिनी • नक्की वाचा: पदे • लेफ्टनंट • कॅप्टन • मेजर • लेफ्टनंट कर्नल • कर्नल • ब्रिगेडिअर • मेजर जनरल • लेफ्टनंट जनरल एचएजी • एचएजी • व्हीसीओएएस / आर्मी सीडीआर / लेफ्टिनेंट जनरल (एनएफएसजी) • सीओएएस पात्रता • नॅशनल डिफेन्स अकॅडमी आर्मी विंगसाठी: मान्यताप्राप्त बोर्ड किंवा विद्यापीठाद्वारे १०+२ परीक्षेत उत्तीर्ण प्रमाणपत्र. • नॅशनल डिफेन्स अकॅडमी एअर फोर्स आणि नेव्हल विंग्ससाठी आणि भारतीय नौदल अकादमीमध्ये १०+२ कॅडेट प्रवेश योजनेसाठी: उमेदवारांनी शालेय शिक्षणातील १०+२ पॅटर्नमध्ये १२ वीची परीक्षा उत्तीर्ण ...

करिअरच्या दृष्टिकोनातून तरुणांसाठी एनडीए हा सर्वोत्तम पर्याय आहे. कारण, एनडीएची तयारी कशी करायची यासाठी उत्साह आणि धाडस आवश्यक आहे जे तरुणांमध्ये मुबलक आहे. अनेक विद्यार्थी 10वी पूर्ण करून NDA मध्ये जाण्याची उत्सुकता दाखवतात ज्यातून NDA मध्ये सामील होऊन देशाची सेवा करता येते तसेच उत्तम करियरचा पर्याय देखील बनवता येतो. नॅशनल डिफेन्स अकादमी(NDA) ते UPSC द्वारे व्यवस्थापित आणि रद्द केले जाते. ही संस्था विशेषत: लष्कर, हवाई दल आणि नौदल या तीन सेवांसाठी योग्य उमेदवार शोधण्याचे काम करते.प्रत्येक विद्यार्थ्याला 3 संधी प्रदान करते जेणे करून ते देशाच्या हितासाठी समर्पण, सेवा आणि आदराने अधिकारी बनून देशाच्या सेवेत योगदान देऊ शकतील. चला काही महत्त्वाच्या टिप्स जाणून घेऊ या भारतातील कोणत्याही श्रेणीतील विद्यार्थी, ज्यांची वयोमर्यादा 16.6 वर्षे ते 19 वर्षे आहे, ते राष्ट्रीय संरक्षण प्रबोधिनीमध्ये सामील होऊ शकतात आणि त्यांच्या चांगल्या भविष्यासाठी पाया तयार करू शकतात. एनडीए परीक्षेद्वारे, अधिकारी बनून भारताच्या तीन सैन्यांपैकी कोणत्याही एका सैन्यात आपले वर्चस्व प्रस्थापित करू शकतात. ICC World Cup 2023 Schedule: टीम इंडिया आता वर्ल्ड टेस्ट चॅम्पियनशिपनंतर एकदिवसीय विश्वचषकाची तयारी सुरू करेल. हे सामने भारतात ऑक्टोबर-नोव्हेंबरमध्येच खेळवले जाणार आहेत. या स्पर्धेला 5 ऑक्टोबरपासून सुरुवात होणार असून अंतिम सामना 19 नोव्हेंबरला होणार आहे. भारत आणि पाकिस्तान यांच्यातील सामना अहमदाबादच्या नरेंद्र मोदी स्टेडियमवर होणार आहे. या दरम्यान चाहते मोठ्या संख्येने येण्याची अपेक्षा आहे. जपानचे राजदूत हिरोशी सुझुकी यांनी शेअर केलेल्या एका व्हिडिओने भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचे लक्ष वेधून घेतले आहे....

दाखल by मे 30, 2021 वर एनडीए स्टुडंट पोर्टल: नायजेरियातील सर्वात प्राचीन विद्यापीठ असलेले हे विद्यापीठ आहे आणि देशातील विविध सांस्कृतिक आणि धार्मिक पार्श्वभूमीतील विद्यार्थ्यांचे प्रवेश आहे. विद्यापीठाची विविध शैक्षणिक संस्था असून त्यांचे वयोगटातील कंस, धर्म इ. एनडीए 2021 विद्यार्थी पोर्टल बद्दल अगोदर निर्देश केलेल्या बाबीसंबंधी बोलताना विद्यापीठ1985 मध्ये स्थापना केली गेली होती आणि उत्तर नायजेरियाच्या कदुना राज्यात स्थित आहे. विद्यापीठाचे कार्य नायजेरियन सैन्याच्या सदस्यांना प्रशिक्षण देणे आहे. हे विद्यार्थी एकत्र राहण्यास आणि एकमेकांच्या मूल्यांचा आदर करण्यास शिकतात. विद्यापीठ निवास देत नाही आणि आमच्याकडे विद्यार्थी संघटनेचे कोणतेही आकडे नाहीत. द विद्यापीठविज्ञान आणि सामाजिक विज्ञान अभ्यासक्रम पदवी कार्यक्रम देते. • एनडीए म्हणजे काय? • अ‍ॅडमिशन फ्रॉडस्टरवर एनडीए • एनडीए नियमित कोर्स प्रवेश आवश्यकता • एनडीए प्रवेश अर्ज | अर्ज प्रक्रिया • नायजेरियन डिफेन्स Academyकॅडमी शाळेची फी • एनडीए स्वीकृती फी जानेवारी १ on .1964 मध्ये एनडीएची स्थापना ब्रिटीश चालविलेल्या रॉयल मिलिटरी फोर्सेस ट्रेनिंग कॉलेज (आरएमएफटीसी) च्या सुधारणेच्या रूपात झाली, ज्याचे नाव स्वातंत्र्यावर नायजेरियन मिलिटरी ट्रेनिंग कॉलेज (एनएमटीसी) असे झाले. प्रारंभिक वर्ग फक्त 62 कॅडेट्स होता आणि प्रशिक्षक हे बहुतेक भारतीय सैन्यात अधिकारी होते. एनडीए केवळ 1978 मध्ये सर्व नायजेरियन प्रशिक्षण कर्मचार्‍यांकडे वाढले. १ 1985 XNUMX पर्यंत जेव्हा लष्करी अधिकार्‍यांना प्रशिक्षणात पदवीपूर्व कार्यक्रम देण्यास सुरवात केली तेव्हा शाळा कधीच विद्यापीठ म्हणून अस्तित्वात नव्हती. सध्या, त्यात एमएससी आणि पीएचडी दोन्ही आहेत. कार्यक्रम...

2 वर्षे रुग्णालयात दाखल होतो. मज्जासंस्थेने काम करणे बंद केले. चेहऱ्याशिवाय शरीराचा कोणताही भाग हालचाल करू शकत नव्हता. माझ्या चेहऱ्यावर उडणारी माशीही मला दूर करता येत नव्हती. प्रशिक्षण संपल्यानंतर माझ्यासोबतचे लोक अधिकारी झाले. ज्युनियर्स त्यांना सॅल्यूट ठोकायचे. मी इथेच बेडवर पडून राहिलो, काय करू शकलो असतो… माझा पहिला पगार मिळण्यापूर्वीच हा अपघात झाला. मला हवे असते तर मी अपंग म्हणून सैन्यात राहू शकलो असतो, पण जेव्हा मी लढू शकत नाही, शत्रूंशी लढू शकत नाही, तेव्हा सैन्यात राहण्यात काय अर्थ आहे. त्यावेळी मी आयुष्याशी लढत होतो. शरीराने साथ द्यावी एवढीच इच्छा होती, पण….' दिल्लीपासून सुमारे 100 किमी अंतरावरील हरियाणातील झज्जर परिसर. नजर जाईल तिथपर्यंत फक्त वीटभट्टीच दिसते. ओसाड शेतात काही अंतर गेल्यावर 'कर्मयोगिनी' नावाचा आश्रम दिसतो. 2007 पासून 'कर्मयोगिनी' नावाची संस्था चालवणारे नवीन गुलिया इथेच मला भेटले, जिथे ते निराधार मुलांना शिकवतात. त्यांची काळजी घेतात. इलेक्ट्रिक व्हीलचेअरवर बसून नवीन गुलिया त्यांची गोष्ट माझ्यासोबत शेअर करतात. संभाषणादरम्यान अनेकवेळा नवीन गुलियांचे दोन्ही पाय व्हीलचेअरवर त्रास देऊ लागतात, जणू दोन्ही पायांचा शरीराशी काहीही संबंध नाही. त्यांच्या शेजारी बसलेली काही मुलं व्हीलचेअरच्या पायावर त्यांचे दोन्ही पाय टेकवण्याचा प्रयत्न करतात तेव्हा नवीन हसत म्हणतात, 'दोन्ही पाय शरीरापासून वेगळे झाल्याचे दिसते. त्यांचे स्वतःचे मन आहे. तुम्ही पाहत आहात का? आपण स्वतःहून दुःख कसे सुरू करता? एक मोठी समस्या आहे. वेदना असह्य होत होत्या, पण आता या वेदनांची सवय झाली आहे. त्यांच्या संस्थेत राहणारी एक मुलगी नवीन यांचा हलणारा पाय स्थिर करण्याचा प्रयत्न करत आहे. नवीन दिव्यां...

करिअरच्या दृष्टिकोनातून तरुणांसाठी एनडीए हा सर्वोत्तम पर्याय आहे. कारण, एनडीएची तयारी कशी करायची यासाठी उत्साह आणि धाडस आवश्यक आहे जे तरुणांमध्ये मुबलक आहे. अनेक विद्यार्थी 10वी पूर्ण करून NDA मध्ये जाण्याची उत्सुकता दाखवतात ज्यातून NDA मध्ये सामील होऊन देशाची सेवा करता येते तसेच उत्तम करियरचा पर्याय देखील बनवता येतो. नॅशनल डिफेन्स अकादमी(NDA) ते UPSC द्वारे व्यवस्थापित आणि रद्द केले जाते. ही संस्था विशेषत: लष्कर, हवाई दल आणि नौदल या तीन सेवांसाठी योग्य उमेदवार शोधण्याचे काम करते.प्रत्येक विद्यार्थ्याला 3 संधी प्रदान करते जेणे करून ते देशाच्या हितासाठी समर्पण, सेवा आणि आदराने अधिकारी बनून देशाच्या सेवेत योगदान देऊ शकतील. चला काही महत्त्वाच्या टिप्स जाणून घेऊ या भारतातील कोणत्याही श्रेणीतील विद्यार्थी, ज्यांची वयोमर्यादा 16.6 वर्षे ते 19 वर्षे आहे, ते राष्ट्रीय संरक्षण प्रबोधिनीमध्ये सामील होऊ शकतात आणि त्यांच्या चांगल्या भविष्यासाठी पाया तयार करू शकतात. एनडीए परीक्षेद्वारे, अधिकारी बनून भारताच्या तीन सैन्यांपैकी कोणत्याही एका सैन्यात आपले वर्चस्व प्रस्थापित करू शकतात. ICC World Cup 2023 Schedule: टीम इंडिया आता वर्ल्ड टेस्ट चॅम्पियनशिपनंतर एकदिवसीय विश्वचषकाची तयारी सुरू करेल. हे सामने भारतात ऑक्टोबर-नोव्हेंबरमध्येच खेळवले जाणार आहेत. या स्पर्धेला 5 ऑक्टोबरपासून सुरुवात होणार असून अंतिम सामना 19 नोव्हेंबरला होणार आहे. भारत आणि पाकिस्तान यांच्यातील सामना अहमदाबादच्या नरेंद्र मोदी स्टेडियमवर होणार आहे. या दरम्यान चाहते मोठ्या संख्येने येण्याची अपेक्षा आहे. जपानचे राजदूत हिरोशी सुझुकी यांनी शेअर केलेल्या एका व्हिडिओने भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचे लक्ष वेधून घेतले आहे....

दाखल by मे 30, 2021 वर एनडीए स्टुडंट पोर्टल: नायजेरियातील सर्वात प्राचीन विद्यापीठ असलेले हे विद्यापीठ आहे आणि देशातील विविध सांस्कृतिक आणि धार्मिक पार्श्वभूमीतील विद्यार्थ्यांचे प्रवेश आहे. विद्यापीठाची विविध शैक्षणिक संस्था असून त्यांचे वयोगटातील कंस, धर्म इ. एनडीए 2021 विद्यार्थी पोर्टल बद्दल अगोदर निर्देश केलेल्या बाबीसंबंधी बोलताना विद्यापीठ1985 मध्ये स्थापना केली गेली होती आणि उत्तर नायजेरियाच्या कदुना राज्यात स्थित आहे. विद्यापीठाचे कार्य नायजेरियन सैन्याच्या सदस्यांना प्रशिक्षण देणे आहे. हे विद्यार्थी एकत्र राहण्यास आणि एकमेकांच्या मूल्यांचा आदर करण्यास शिकतात. विद्यापीठ निवास देत नाही आणि आमच्याकडे विद्यार्थी संघटनेचे कोणतेही आकडे नाहीत. द विद्यापीठविज्ञान आणि सामाजिक विज्ञान अभ्यासक्रम पदवी कार्यक्रम देते. • एनडीए म्हणजे काय? • अ‍ॅडमिशन फ्रॉडस्टरवर एनडीए • एनडीए नियमित कोर्स प्रवेश आवश्यकता • एनडीए प्रवेश अर्ज | अर्ज प्रक्रिया • नायजेरियन डिफेन्स Academyकॅडमी शाळेची फी • एनडीए स्वीकृती फी जानेवारी १ on .1964 मध्ये एनडीएची स्थापना ब्रिटीश चालविलेल्या रॉयल मिलिटरी फोर्सेस ट्रेनिंग कॉलेज (आरएमएफटीसी) च्या सुधारणेच्या रूपात झाली, ज्याचे नाव स्वातंत्र्यावर नायजेरियन मिलिटरी ट्रेनिंग कॉलेज (एनएमटीसी) असे झाले. प्रारंभिक वर्ग फक्त 62 कॅडेट्स होता आणि प्रशिक्षक हे बहुतेक भारतीय सैन्यात अधिकारी होते. एनडीए केवळ 1978 मध्ये सर्व नायजेरियन प्रशिक्षण कर्मचार्‍यांकडे वाढले. १ 1985 XNUMX पर्यंत जेव्हा लष्करी अधिकार्‍यांना प्रशिक्षणात पदवीपूर्व कार्यक्रम देण्यास सुरवात केली तेव्हा शाळा कधीच विद्यापीठ म्हणून अस्तित्वात नव्हती. सध्या, त्यात एमएससी आणि पीएचडी दोन्ही आहेत. कार्यक्रम...

NDA Information in Marathi एनडीए बद्दल माहिती (एन डी ए एक्झाम) राष्ट्रीय संरक्षण प्रबोधिनी म्हणजेच एनडीए म्हणून आपण ह्याला ओळखतो. हि अशी एक संयुक्त संस्था आहे जेथे संरक्षण सेवेतल प्रशिक्षण दिलं जात. हि संस्था भारतीय लष्कर, भारतीय नौदल आणि भारतीय हवाई दलाचे एकत्रित ट्रेनिंग ते संबंधित सेवा अकादमी वर जाण्यापूर्वी पुढील कमिशन – पूर्व प्रशिक्षण देते. एनडीए महाराष्ट्रातील पुणे येथील खडकवासला येथे आहे. ही अशी जगातील पहिली तिरंगी सेवा अकादमी आहे. येथे येण्यासाठी खूप अवघड अशी परीक्षा पास व्हावं लागतं. परंतू एकदा इथे एडमिशन झालं की करिअर खूप चांगलं त्यामुळे. आजकल मुलांचा ह्याकडे खूप ओढा आहे. संघ लोकसेवा आयोग ह्या परीक्षेचं आयोजन करत. वर्षातून दोन वेळा ही परीक्षा देता येते. “सत्व परम धर्म” असे बोधवाक्य असलेली हि संस्था त्याच्या प्रशिक्षण कळतच ह्या बोधवाक्य ला साजेशी आहे हे समजून जाते. तर आज आपण ह्याबद्दल संपूर्ण माहिती घेऊ. • नक्की वाचा: nda information in marathi एन डी ए माहिती मराठी – NDA Information in Marathi NDA Full Form in Marathi NATIONAL DEFENSE ACADEMY – राष्ट्रीय संरक्षण प्रबोधिनी • नक्की वाचा: पदे • लेफ्टनंट • कॅप्टन • मेजर • लेफ्टनंट कर्नल • कर्नल • ब्रिगेडिअर • मेजर जनरल • लेफ्टनंट जनरल एचएजी • एचएजी • व्हीसीओएएस / आर्मी सीडीआर / लेफ्टिनेंट जनरल (एनएफएसजी) • सीओएएस पात्रता • नॅशनल डिफेन्स अकॅडमी आर्मी विंगसाठी: मान्यताप्राप्त बोर्ड किंवा विद्यापीठाद्वारे १०+२ परीक्षेत उत्तीर्ण प्रमाणपत्र. • नॅशनल डिफेन्स अकॅडमी एअर फोर्स आणि नेव्हल विंग्ससाठी आणि भारतीय नौदल अकादमीमध्ये १०+२ कॅडेट प्रवेश योजनेसाठी: उमेदवारांनी शालेय शिक्षणातील १०+२ पॅटर्नमध्ये १२ वीची परीक्षा उत्तीर्ण ...

दाखल by मे 30, 2021 वर एनडीए स्टुडंट पोर्टल: नायजेरियातील सर्वात प्राचीन विद्यापीठ असलेले हे विद्यापीठ आहे आणि देशातील विविध सांस्कृतिक आणि धार्मिक पार्श्वभूमीतील विद्यार्थ्यांचे प्रवेश आहे. विद्यापीठाची विविध शैक्षणिक संस्था असून त्यांचे वयोगटातील कंस, धर्म इ. एनडीए 2021 विद्यार्थी पोर्टल बद्दल अगोदर निर्देश केलेल्या बाबीसंबंधी बोलताना विद्यापीठ1985 मध्ये स्थापना केली गेली होती आणि उत्तर नायजेरियाच्या कदुना राज्यात स्थित आहे. विद्यापीठाचे कार्य नायजेरियन सैन्याच्या सदस्यांना प्रशिक्षण देणे आहे. हे विद्यार्थी एकत्र राहण्यास आणि एकमेकांच्या मूल्यांचा आदर करण्यास शिकतात. विद्यापीठ निवास देत नाही आणि आमच्याकडे विद्यार्थी संघटनेचे कोणतेही आकडे नाहीत. द विद्यापीठविज्ञान आणि सामाजिक विज्ञान अभ्यासक्रम पदवी कार्यक्रम देते. • एनडीए म्हणजे काय? • अ‍ॅडमिशन फ्रॉडस्टरवर एनडीए • एनडीए नियमित कोर्स प्रवेश आवश्यकता • एनडीए प्रवेश अर्ज | अर्ज प्रक्रिया • नायजेरियन डिफेन्स Academyकॅडमी शाळेची फी • एनडीए स्वीकृती फी जानेवारी १ on .1964 मध्ये एनडीएची स्थापना ब्रिटीश चालविलेल्या रॉयल मिलिटरी फोर्सेस ट्रेनिंग कॉलेज (आरएमएफटीसी) च्या सुधारणेच्या रूपात झाली, ज्याचे नाव स्वातंत्र्यावर नायजेरियन मिलिटरी ट्रेनिंग कॉलेज (एनएमटीसी) असे झाले. प्रारंभिक वर्ग फक्त 62 कॅडेट्स होता आणि प्रशिक्षक हे बहुतेक भारतीय सैन्यात अधिकारी होते. एनडीए केवळ 1978 मध्ये सर्व नायजेरियन प्रशिक्षण कर्मचार्‍यांकडे वाढले. १ 1985 XNUMX पर्यंत जेव्हा लष्करी अधिकार्‍यांना प्रशिक्षणात पदवीपूर्व कार्यक्रम देण्यास सुरवात केली तेव्हा शाळा कधीच विद्यापीठ म्हणून अस्तित्वात नव्हती. सध्या, त्यात एमएससी आणि पीएचडी दोन्ही आहेत. कार्यक्रम...

2 वर्षे रुग्णालयात दाखल होतो. मज्जासंस्थेने काम करणे बंद केले. चेहऱ्याशिवाय शरीराचा कोणताही भाग हालचाल करू शकत नव्हता. माझ्या चेहऱ्यावर उडणारी माशीही मला दूर करता येत नव्हती. प्रशिक्षण संपल्यानंतर माझ्यासोबतचे लोक अधिकारी झाले. ज्युनियर्स त्यांना सॅल्यूट ठोकायचे. मी इथेच बेडवर पडून राहिलो, काय करू शकलो असतो… माझा पहिला पगार मिळण्यापूर्वीच हा अपघात झाला. मला हवे असते तर मी अपंग म्हणून सैन्यात राहू शकलो असतो, पण जेव्हा मी लढू शकत नाही, शत्रूंशी लढू शकत नाही, तेव्हा सैन्यात राहण्यात काय अर्थ आहे. त्यावेळी मी आयुष्याशी लढत होतो. शरीराने साथ द्यावी एवढीच इच्छा होती, पण….' दिल्लीपासून सुमारे 100 किमी अंतरावरील हरियाणातील झज्जर परिसर. नजर जाईल तिथपर्यंत फक्त वीटभट्टीच दिसते. ओसाड शेतात काही अंतर गेल्यावर 'कर्मयोगिनी' नावाचा आश्रम दिसतो. 2007 पासून 'कर्मयोगिनी' नावाची संस्था चालवणारे नवीन गुलिया इथेच मला भेटले, जिथे ते निराधार मुलांना शिकवतात. त्यांची काळजी घेतात. इलेक्ट्रिक व्हीलचेअरवर बसून नवीन गुलिया त्यांची गोष्ट माझ्यासोबत शेअर करतात. संभाषणादरम्यान अनेकवेळा नवीन गुलियांचे दोन्ही पाय व्हीलचेअरवर त्रास देऊ लागतात, जणू दोन्ही पायांचा शरीराशी काहीही संबंध नाही. त्यांच्या शेजारी बसलेली काही मुलं व्हीलचेअरच्या पायावर त्यांचे दोन्ही पाय टेकवण्याचा प्रयत्न करतात तेव्हा नवीन हसत म्हणतात, 'दोन्ही पाय शरीरापासून वेगळे झाल्याचे दिसते. त्यांचे स्वतःचे मन आहे. तुम्ही पाहत आहात का? आपण स्वतःहून दुःख कसे सुरू करता? एक मोठी समस्या आहे. वेदना असह्य होत होत्या, पण आता या वेदनांची सवय झाली आहे. त्यांच्या संस्थेत राहणारी एक मुलगी नवीन यांचा हलणारा पाय स्थिर करण्याचा प्रयत्न करत आहे. नवीन दिव्यां...